دلایل کندی وای‌فای و راهکارهایی برای بهبود آن

علت کندی سرعت اینترنت

امروزه تقریبا همه در خانه‌هایشان روتر وای‌فای دارند و روترشان را هم دوست دارند! اما این دوستی فقط تا وقتی دوام دارد که روتر، اینترنتی درست و سریع در اختیارشان بگذارد و وای به روزی که این ارتباط کند شود! اگر عامل کندی سرعت اینترنت از ISP را در نظر نگیریم (که کار سختی است)، پایین‌بودن سرعت وای‌فای می‌تواند منتج از عوامل مختلف فیزیکی یا نرم‌افزاری باشد که هر کدام به نوبه خود سهم قابل توجهی در این مساله دارند.

در این مطلب چهار دلیل اساسی کند شدن وای‌فای و راه‌های حل کردن آن را شرح می‌دهیم.

مکان روتر

بسیاری از کاربران اهمیت انتخاب جای مناسب برای گذاشتن روترشان را دست‌کم می‌گیرند. حتی یک تغییر به نظر کوچک در مکان روتر می‌تواند تاثیر بسزایی در کارکرد شبکه وای‌فای داشته باشد.

نکته نخست، ارتفاع محل روتر است. گذاشتن روتر روی زمین یا در جاهای با ارتفاع کم (مثلا روی یک میز کوتاه) می‌تواند کارایی آن را پایین بیاورد. بنابراین سعی کنید روتر را حتی‌الامکان در محل بلندتری قرار دهید تا بازه پخش امواج آن گسترده‌تر شود.

همچنین روتر را پشت اشیا نگذارید تا مانعی سر راه امواج آن نباشد.

مساله بعدی، دیوارها و ستون‌های بتونی و اشیای فلزی است. بتون و فلز از جمله موادی است که در ممانعت از عبور امواج بسیار خوب عمل می‌کند! پس روتر را در مکان‌های بسته یا کنار اشیای بزرگ فلزی نگذارید تا مطمئن شوید حداکثر امواج را از آن دریافت می‌کنید.

نکته سوم، فاصله از روتر است. می‌دانید که هرچه فاصله دستگاه از روتر بیشتر باشد، قدرت سیگنال وای‌فای بیشتر کاهش می‌یابد. با این فرض، بهترین گزینه برای حداکثر سرعت وای‌فای این است که روترتان تا جای ممکن به دستگاه‌ها نزدیک باشد.

اگر این کار برایتان مقدور نیست، سعی کنید روتر را نزدیک به مرکز خانه بگذارید، زیرا امواج به‌صورت 360 درجه در فضا پخش می‌شود و معقول نیست که روترتان را در گوشه‌ای حبس کنید!

راه حلی برای حل کندی سرعت اینترنت

تداخل‌ها و نویزها

اغلب ما به این مساله توجه نمی‌کنیم که فضای اطراف ما پر است از انواع و اقسام سیگنال‌های بی‌سیم. با وجود این‌که این سیگنال‌ها معمولا فرکانس متفاوتی نسبت به وای‌فای دارد، ولی در هر حال نویزهای محیطی به حساب می‌آید. در واقعیت امکان حذف درصد کمی از این نویزها وجود دارد، اما در هر حال دانستن در مورد آنها بد نیست.

می‌خواهید عجیب‌ترین دستگاهی را که امواجش امکان تداخل با امواج وای‌فای دارد به شما معرفی کنم؟ مایکروفر. بله، درست خواندید. دستگاه‌های مایکروفر با امواجی در فرکانس 2.45GHz عمل می‌کنند که بسیار به فرکانس 2.4GHz روترهای وای‌فای نزدیک است. یعنی تعجب نکنید اگر در مایکروفر را باز کردید و سرعت دانلودتان افت کرد! البته این موضوع بیشتر در روترهای قدیمی‌تر بروز می‌کرد و در روترهای جدید می‌توانید با تنظیم فرکانس وای‌فای روی 5GHz خیالتان را از بابت خیلی از تداخلات مایکروفری و غیرمایکروفری راحت کنید!

شلوغ‌بازی‌ها در فرکانس 2.4GHz فقط به دستگاه‌هایی مانند مایکروفر ختم نمی‌شود و دستگاه‌های بلوتوث هم در همین فرکانس فعالیت می‌کند، اما قبل از این‌که سرعت پایین را گردن این دستگاه‌ها بیندازید، توجه داشته باشید که شرکت‌های سازنده از تکنیک‌های فنی مختلف برای جلوگیری از تداخل فرکانسی استفاده می‌کنند، بنابراین وقتی همه چیز را بررسی کردید، سراغ دستگاه‌های بلوتوثی بروید.

کانال‌های پرترافیک

در مورد کانال‌های تلگرام صحبت نمی‌کنیم! سیگنال‌های وای‌فای در فرکانس 2.4GHz می‌تواند تنها روی 14 کانال ارسال شود و می‌توانید حدس بزنید که با توجه به تعداد شبکه‌های وای‌فای در یک منطقه، ممکن است چند روتر روی یک کانال در حال فعالیت باشد. این امر سبب ایجاد تداخل میان آنها می‌شود و روی کارایی هر دو تاثیر منفی خواهد داشت.

بنابراین برای این‌که روترتان را در بهترین وضعیت از نظر کانال ارسال قرار دهید، سعی کنید خلوت‌ترین کانال را انتخاب کرده و ارسال امواج را روی آن تنظیم کنید. برای این کار می‌توانید از نرم‌افزار WiFi Analyzer روی موبایل یا کامپیوترتان استفاده کنید که شبکه‌های وای‌فای اطراف را روی کانال‌های مختلف نشان می‌دهد. نرم‌افزار را از این لینک می‌توانید دانلود کنید:

این نکته را نیز در نظر داشته باشید که در فرکانس بالاتر، یعنی 5GHz تعداد کانال‌ها به بیش از 20 می‌رسد. بنابراین بهترین حالت آن است که روترتان را در حالت ارسال روی هر دو فرکانس 2.4GHz و 5GHz تنظیم کنید تا تداخل را باز هم کاهش دهید.

دانلودها و انسان‌ها!

این دیگر گفتن ندارد که وقتی کاربری روی شبکه شما در حال دانلود با سرعت بالا باشد، درصد زیادی از پهنای باند را اشغال کرده و در نتیجه سرعت وای‌فای به‌شدت افت می‌کند. در بیشتر مواقع این دانلودها مشخص است، اما گاهی به‌راحتی متوجه مصرف اینترنت نمی‌شوید؛ برای مثال به‌روزرسانی‌های خودکار سیستم‌عامل. راه‌حل این مساله هم بدیهی است: دانلودها را کنترل کنید!

شاید برایتان جالب باشد بدانید انسان‌ها به‌دلیل درصد بالای آب در بدنشان می‌توانند از نظر فیزیکی روی امواج تاثیر بگذارند! البته نمی‌توانید این موانع، یعنی انسان‌ها را از خانه‌تان حذف کنید، اما می‌توانید روتر را در جاهایی از خانه که معمولا افراد جمع می‌شوند، قرار ندهید تا هم موانع کمتری سر راه امواج باشد و هم افراد در معرض امواج کمتری قرار بگیرند.

جهت آنتن‌های روتر

یکی از نکات مهم در مورد روترها که کمتر به آن توجه می‌شود، آنتن‌های آن است. برای مثال در روترهای دو آنتنه، آنها را در چه جهتی قرار دهیم که روتر بیشترین بازدهی را داشته باشد؟ فرض بسیاری از کاربران این است که بهترین شکل وقتی است که دو آنتن به سمت بالا باشد، اما از دیدگاه مخابراتی این فرض درست نیست، بلکه جهتگیری به‌صورت عمود بر هم (یکی عمودی و دیگری افقی) بهترین حالت برای دو آنتن خواهد بود. اما چرا؟ دلیل آن به این اصل برمی‌گردد که دریافت رادیویی هنگامی حداکثر است که آنتن گیرنده و آنتن فرستنده هر دو در یک صفحه فضایی باشند.

یعنی هر دو به‌صورت افقی یا هر دو به‌صورت عمودی. از آنجایی که آنتن‌های دستگاه‌های مختلف می‌تواند در هر کدام از این دو حالت باشد (مثلا در برخی مدل لپ‌تاپ‌های اپل، آنتن به‌صورت افقی در قسمت سیاه‌رنگ لولای مانیتور قرار دارد)، بنابراین با تنظیم عمودی دو آنتن روتر، شما مطمئن می‌شوید که هر دستگاهی با هر نوع آنتنی که دارد امکان دریافت حداکثر امواج را خواهد داشت.